Eerst elektriciteit

In de energietransitie staat elektrificatie op nummer één.

Energie-efficiëntie en elektrificatie gaan namelijk hand in hand. Willen we onze koolstofuitstoot snel en drastisch verminderen, dan zullen we sneller moeten schakelen naar warmtepompen en elektrische auto’s. We gaan de komende 12 jaar ongeveer 60% meer elektriciteit nodig hebben. Een goede evolutie dus.

Liefst duurzame elektriciteit die lokaal wordt opgewekt, zoals zonnepanelen- en windenergie. Energie gaat steeds meer lokaal worden geproduceerd, opgeslagen en verbruikt worden.

Winter is coming, check your contract !

De energieprijzen zijn al geruime tijd onstabiel, ook de gascontracten hebben een turbulent bestaan. Verwarmt u nog op gas en heeft u geen vast contract meer, dan kan u d’r goed aan doen om uw contract voor deze winter te herbekijken.

Bij meerdere leveranciers zijn er grote verschillen tussen de gasprijzen bij verschillende contracttypes, tot x3 per maand.

Tips voor een lagere gasrekening tijdens deze winter:

  • Doe de V-test (Consumentenbond in NL)
  • Check de tariefkaarten, de prijs per kWh is doorslaggevend bij hoog verbruik
  • Gas van ZTP (Zeebrugge) is voorlopig goedkoper dan TTF (Nederland)
  • Controleer maandelijks de tariefkaarten en durf te switchen van leverancier en/of type contract
  • Heeft u nog geen digitale gasmeter, dan geeft u best elke eerste dag van de maand de meterstand door via de website van de leverancier

Idem dito voor elektriciteitscontracten, controleer en verander indien nodig. De elektriciteitsprijs is ongeveer 2.5 keer (2x gasprijs + 0.425x CO2-prijs) duurder dan de gasprijs.

Door vandaag energiecontracten grondig onder de loep te nemen, kan een gemiddeld gezin komende winter tot duizend Euro en meer besparen. Die winst wordt dan thuis best geïnvesteerd in energie-efficiënte aanpassingen zodat u steeds minder energie zal verbruiken en dus steeds minder zal moet betalen.

Elektriciteitsmix 2021 – België

Feiten & cijfers (uit persbericht Elia):

  • Hernieuwbare productie stijgt met 2% tov 2020
  • Nucleaire productie zorgt voor meer dan 50% van onze elektriciteitsmix
  • Interconnecties zijn steeds belangrijker
  • De gemiddelde maandprijs per MWh (day-aheadmarkt) is historisch hoog

Op 21 mei 2021 bereikten we een record aan productie van zonne- en windenergie van 6.42 GW, doch juich niet te hard …

In slechts 2% van de tijd levert wind + zon meer dan 50% van onze elektriciteit. Maw, in 98% van de tijd levert wind + zon minder dan 50% van onze elektriciteit. Tegen dit tempo staan we in 2030 nog nergens !

België is (tot 2025 ?) een netto-exporteur van CO2-arme elektriciteit.

En nu ?

  • België zou veel meer moeten investeren in hernieuwbare energie
  • Energie zal de komende jaren duur blijven: leg zonnepanelen (+ zonneboiler) op uw dak, reduceer uw kWh-verbruik door efficiënte technologie te gebruiken
  • Onze federale regering moet CO2-arme baseload ernstig nemen

Groene H2: fluo of camouflage ?

Vandaag is nagenoeg 100% van onze waterstof grijs. Aangezien de energietransitie kersvers is staan we nog maar aan de start van een ecologisch waterstoftijdperk. Willen we deze blauwe planeet een dienst bewijzen, dan zetten zijn bewoners beter in op groene H2 (en blauwe op termijn) en valideren we ons reddingsmiddel waterstof best ook op basis van gebruik: nuttig of verspilling.

Waterstof is een hoogwaardig goedje dat niet verkwist mag worden. Blauwe waterstof staat nog in z’n kinderschoenen. Ondertussen infiltreert groene waterstof sneller in onze wereld van de wetenschap en klopt het steeds harder op de toegangspoort van onze beleidsmakers. Doch loert er een gevaar om de hoek: dat economische motieven van machtige bedrijven zouden primeren op onze algemene belangen. Potentiële winstbronnen mogen niet belangrijker zijn dan ons collectieve streven naar een betere wereld. Greenwashing is not done !

Voortschrijdend inzicht dwingt ons groene waterstof op te delen in twee categorieën: fluogroen en camouflagegroen.

Fluogroene waterstof is waterstof die door groene elektriciteit wordt geproduceerd én die gebruikt wordt omdat dit het meest duurzame alternatief is. Zoals bijvoorbeeld voor kunstmest, methanol, zeer hoge temperatuur processen als de staal- en cementindustrie, … en zal in de toekomst steeds meer bestaansrecht hebben.

Camouflagegroene waterstof is ook waterstof die door groene elektriciteit gemaakt wordt maar, deze wordt daarna de facto verkeerd gebruikt omdat het alternatief veel beter is. Zoals bij lage temperatuur toepassingen (bv. verwarming gebouwen), auto’s, … zijn er betere alternatieven. Blenden (= toevoegen aan het aardgasnetwerk) is not done, zoals bij whisky is de single malt aanbevelenswaardig. Camouflagegroene waterstof is te vermijden wegens verspilling van de kWh. Meestal is directe elektrificatie hierbij de betere keuze.

De manier van produceren is dus dezelfde, maar de toepassing/gebruik is anders. De kleur wordt gekoppeld aan de productiemethode én aan de toepassing. Het misbruik van camouflagegroene waterstof zorgt linea recta voor minder fluogroene waterstof, en dit moeten we willens nillens vermijden.

Zijn er duurzamere alternatieven ? Is de effectiviteit te laag ? Kunnen we de groene stroom anders en beter gebruiken ?

Ja: camouflage. Neen: fluogroen en doen !

Wk 40: knotsgekke week

Week 40 van 2021 was er voor de liefhebbers eentje om in te kaderen. De wereldwijde hoogconjunctuur, lagere gastoevoer door onderhoudswerken en door het alfamannetje in het grootste land van de wereld, lage gasreserves voor komende winter, maar vooral paniekerende traders tekenden deze week de energiemarkt. De gasprijs ging door het dak: piek + 160 €/MWh.

De EU heeft gekozen voor de omschakeling van langetermijncontracten naar kortetermijncontracten (Spotmarkt). Daardoor zullen veel bedrijven en particulieren met een bang hart de winter ingaan, want ook onze elektriciteitsprijs kent hoogterecords. De prijs wordt bepaald door de productiekost van de laatste geproduceerde kWh. Deze kWh is vandaag zeer duur, want de kost van de brandstof en de kost van de CO2-uitstoot is hoog. Gevolg: piek elektriciteit + 440 €/MWh.

Prijs elektriciteit per uur in week 40: met ochtendpiek en avondpiek

Maar, maak je zelf uw elektriciteit met een micro-WWK en met zonnepanelen, dan kan de winst snel oplopen. Gebeiteld met een vast gascontract (lange termijn) en met een dynamisch elektriciteitscontract (korte termijn, EPEX Spot BE Day Ahead, zie grafiek hierboven) wordt de winter een uiterst aangename periode. De volgelingen van Groenerleven.be schuiven al geruime tijd de afschrijving van hun investeringen naar voren, deze krijgt nu nog een boost. Ook uw boekhouder gaat op het puntje van z’n stoel zitten als je hem expliqueert dat elk gebouw een energieleverancier (zonnepanelen, CHP, bidirectionele laders, …) zou moeten zijn.

Elektriciteitsgebruik per kwartier via digitale meter @ home in week 40 met PV + micro-WKK : groen = injectie, blauw = afname

Door te investeren in technologie kan je ook als particulier geld verdienen, waardoor je nog meer kan investeren in technologie: een EV met V2G in de Smart Grid Biogas gaat de CO2-voetafdruk nog verder reduceren en gaat het elektriciteitsnet nog meer ondersteunen (lees: flatten the curve), triple win.

Maar je gebruikt gas om elektriciteit te maken ? Ja natuurlijk, momenteel is slechts 4% van onze primaire energievoorziening groene elektriciteit, maak die dus zelf. Groengascontracten worden op termijn ook in België de maatstaf voor duurzame broeders, zo bevat het aardgasnetwerk in Denemarken vandaag reeds 25% biomethaan. Hernieuwbare energie levert in België amper 119 uur per jaar meer dan de helft van onze elektriciteit, krik dat mee op aub.

Moet iedereen investeren in technologie ? Ja, eigenlijk wel. Moet iedereen switchen naar een dynamisch contract ? Nope, alleen als je goed weet waar je mee bezig bent.

Dynamisch tarief

Liefhebbers van de energietransitie staan te glunderen bij de geboorte van de dynamische elektriciteitscontracten voor particulieren. Dit kind van de tijd dat groene elektronen door de kabels heeft stromen, wordt gevoed door hernieuwbare energie. Hoe meer zon en/of wind, hoe meer het eten gesmaakt wordt.

Onderstaande duck curve laat zien waarom:

Gedurende 8 opeenvolgende uren wordt u betaald om elektriciteit uit het net te halen. U krijgt dus geld om uw auto en thuisbatterij te laden, om uw warmtepomp te gebruiken, om uw zwembadje te verwarmen, om de boiler op temperatuur te brengen, om te koken/wassen/strijken/… om uw normale leventje te leiden.

Omdat onze gemeenschap zwaar investeert in hernieuwbare energie zullen steeds frequenter zowel negatieve als hoge positieve elektriciteitsprijzen ons wisselstroomnet karakteriseren.

Ook in de winter kan u gebaat zijn met dit dynamisch elektriciteitscontract, alleszins wanneer de uurprijs torenhoog (bv. bij dunkelflaute) is en u elektriciteit (via thuisbatterij, micro-WKK, auto met V2G, …) injecteert in de straat.

Ons groen elektriciteitsnet in balans houden (vraag = aanbod) is complex, onder andere daardoor is elektriciteit duur. De noodzaak om slimme systemen te implementeren waarbij gebruikers, producenten en distributienetbeheerders dezelfde taal spreken is onontbeerlijk in de energietransitie.

Het aardgasnet balanceren is een stuk eenvoudiger en, ondanks de veel grotere energie-inhoud van dit net, talrijke keren goedkoper. Ons gasnet verduurzamen is één van de grotere uitdagingen van de komende decennia.

Smart grids, digitale meters en dynamische tarieven: I love it !

Is onze elektriciteit te duur ?

Heeft uw buurman gelijk als hij zegt dat misschien ook de onkosten van het onderzoek naar UFO’s in onze elektriciteitsfactuur terecht zijn gekomen ?

Eén kWh aardgas is 6x goedkoper dan één kWh elektriciteit. Uw elektriciteit zelf maken op basis van (bio)gas & zonnepanelen, en zelf stockeren wordt dus sterk aanbevolen. Elk gebouw dient op termijn zelfvoorzienend en energieleverancier te zijn, en elke auto wordt een mobiele batterij waar we onze hernieuwbare energie in opslaan en mee distribueren. Groot of klein, smart grids zullen voor een aanzienlijk deel de duurzaamheid van onze samenleving bepalen, want hoge rendementen x hoge rendementen = 75% minder uitstoot.

Mag de bevolking een correcte correlatie tussen afname- en injectieprijzen verwachten ? Zullen dynamische tarieven hierin de leidraad zijn ?

Hoe betrouwbaar, betaalbaar en efficiënt zullen de nieuwe regels inzake onze energievoorziening worden ? Zijn ze ook ethisch geschikt om lang mee te gaan en kunnen ze alle burgers meenemen in de energietransitie ?

Groenerleven.be beantwoordt geen retorische vragen.